Yatırım notla gelmedi

Bloomberght – Moody’s’in not indirdiği 1994’ten sonra doğrudan yatırımlar azalmadı. Not artırdığı 2013’ten sonra da doğrudan yatırım 2015’te iki ekstra gelişme dışında düştü. Son 3 yılda sıcak para bile artmak bir yana azaldı

Moody’s’in not indirdiği 1994’ten sonra doğrudan yatırımlar azalmadı. 19 yıl bekledikten sonra not artırdığı 2013’ten sonra da doğrudan yatırım 2015’te iki ekstra gelişme dışında düştü. Son 3 yılda sıcak para bile artmak bir yana azaldı.

Moody’s’in Türkiye’nin kredi notunu kırmasının ardından gözler portföy yatırımları ve özellikle doğrudan yatırımlara çevrildi. Çünkü kredi derecelendirme kuruluşunun verdiği not o ülkenin yatırım güvenliğini ölçüyor. Moody’s’in indirip çıkardığı not ise daha da kritik çünkü bu not Türkiye’nin yatırım yapılabilir olup olmadığının tam sınırı. Not indiği zaman Türkiye ‘yatırım yapılamaz’ kategorisine, arttığı zaman ise ‘yatırım yapılabilir’ seviyesine geçiyor. Ancak kuruluşun şimdiye kadar verdiği notları yatırımcıların çok umursamadıkları görülüyor.

1994’te Türkiye’nin notunu kırarak ‘yatırım yapılamaz’ diyen Moody’s’in ardından 1995 yılında Türkiye’de doğrudan yatırımlar 608 milyon dolardan 885 milyon dolara çıkmış, sonraki yıl ise 722 milyon dolar olmuştu. 2001 kriz yılına kadar aynı süreç devam etmişti. Hatta 2001 krizi öncesi 3.3 milyar dolara tırmandı. Daha sonra 1 milyar dolara düşen doğrudan yatırımlar 2005 yılında 10, 2006’da ise 20 milyar dolar ile zirve yaptı.

GARANTİ VE PETKİM KURTARDI

Moody’s’in Türkiye’nin notunu artırıp ‘yatırım yapılabilir’ dediği 2013’te 12.3 milyar dolar olan doğrudan yatırım 2014’te 12.5 milyar dolar ile yerinde saydı. 2015’te ise 2 ekstra olay rakamı biraz şişirerek 16.9 milyar dolara çıkardı. Garanti Bankası’nın yüzde 9 hissesinin İspanyol ortak BBVA’ya satılması ile gelen 2.2 milyar dolar ve Goldman Sachs’ın Petkim’in yüzde 13’ünü alması ile gelen 1.3 milyar doları çıkarırsak geriye pek de artış kalmıyor. Önemli bir durum da 2015’te geldiği görülen 16.9 milyarın 4.1 milyarının gayrimenkul yatırımından oluşması. Gayrimenkul ise ağırlıklı olarak Körfez ülkeleri tarafından yapıldığı için Moody’s değerlendirmesinin hiçbir önemi yok.

DEVLET TAHVİLİ VE HİSSE YATIRIMLARI DA GERİLEDİ

Bırakın doğrudan yatırımları tahvil ve bonoya yapılan sıcak para yatırımları bile 2013’ten sonra azaldı. 2013’te 21.4 milyar dolar olan portföy yatırımları 2014’te 20.8 milyar dolara indi. 2015’te ise 9.3 milyar dolarlık çıkış gerçekleşti. 1994’te notumuz kırıldığında da 1.1 milyar dolardan 703 milyon dolara inmişti.